Czym jest logopedia?

Zgodnie z definicją logopedia to nauka zajmująca się kształtowaniem poprawnej mowy – zarówno w czasie jej rozwoju, czyli we wczesnym dzieciństwie, jak w okresie nieco późniejszym. Zadaniem specjalisty z zakresu logopedii jest także diagnozowanie i leczenie różnego typu wad i zaburzeń mowy, np. w przypadku osób dorosłych, u których dysfunkcja mowy wywołana jest chorobą lub urazem.

Kiedy udać się do logopedy?

Logopeda zajmuje się leczeniem takich problemów, jak wady wymowy, zaburzenia związane z pisaniem i czytaniem, zaburzenia głosu, dysfunkcje emisyjne, zaburzenia fonetyczne, gramatyczne i leksykalne, dysleksja. Jeśli rodzice zauważają, że mowa dziecka nie rozwija się prawidłowo, nie powinno się czekać, aż wada “sama przejdzie”. Zawsze warto udać się z dzieckiem do logopedy, gdy obserwujemy u niego:

• dysfunkcje w budowie aparatu artykulacyjnego – wady zgryzu, zbyt krótkie wędzidełko językowe, przejawy upośledzenia słuchu,
• różnice w rozwoju mowy porównaniu z jego rówieśnikami,
• widoczne opóźnienie rozwoju mowy, nie przystające do wieku dziecka.

Do logopedy warto zgłosić się także z noworodkiem, aby sprawdzić, czy dziecko prawidłowo się rozwija – oddycha, połyka, ssie, ponieważ właściwy rozwój tych funkcji wpłynie na poprawną wymowę. Do gabinetu specjalisty powinny udać się także osoby starsze, w sytuacji gdy choroba lub silny uraz wpłynęły na powstanie zaburzeń mowy, głosu, czytania i pisania.

Wady wymowy – diagnostyka

Diagnostyka logopedyczna ukierunkowuje dalsze etapy leczenia. Logopeda podczas badań diagnostycznych ustala nieprawidłowości w realizowaniu głosek, jakie są powody powstania wad wymowy oraz jak wpływają one na rozwój dziecka – jego codzienne funkcjonowanie i komunikację. Pierwszy etap diagnozy to wywiad, dzięki któremy specjalista może ustalić plan leczenia i poznać przyczyny powstania zaburzeń. Kolejny krok to badania diagnostyczne:

• mowy,
• artykulacji,
• rozumienia,
• pisania i czytania,
• uzupełniające.

Diagnozowanie to także obserwacja pacjenta, przykładowo jego zachowania, umiejętności nawiązywania kontaktu emocjonalnego, współpracy.

Leczenie wad wymowy u logopedy

Leczenie wad wymowy u specjalisty z zakresu logopedii jest najbardziej efektywne, gdy pacjent jest w bardzo młodym wieku. W przypadku pacjentów dorosłych leczenie również przynosi rezultaty, ale zazwyczaj trwa nieco dłużej.

Po przygotowaniu planu leczenia rozpoczyna się terapia logopedyczna. Ma ona formę spotkań w gabinecie logopedy, podczas których specjalista przeprowadza z pacjentem indywidualnie dobrane ćwiczenia. Część materiału jest przekazywana do utrwalenia w domu. Dużą rolę odgrywa w leczeniu zaangażowanie i samodyscyplina pacjenta. Wizyty u logopedy trwają około 30-40 minut.

Leczenie logopedyczne może wymagać także współpracy terapeutycznej z innymi specjalistami. Zdarza się, że niektóre zaburzenia mowy u dziecka potrzebują pomocy psychologa. Sprawdza on czy ich przyczyna nie ma podłoża emocjonalnego. Może ona leżeć w osobowości małego pacjenta, wynikać z trudnych relacji z rodzicami lub rówieśnikami. Psycholog analizuje także, czy powodem problemu nie jest upośledzenie umysłowe, niedosłuch, autyzm lub wady rozwojowe OUN. Innym specjalistą, do którego kierujemy niektórych naszych pacjentów jest fizjoterapeuta. Wykonuje on terapie wspomagające pracę narządów artykulacyjnych oraz regulujące napięcie mięśniowe.